Accijnzen zijn belastingen op de vervaardiging van bepaalde consumptieproducten die elke lidstaat autonoom en volgens verschillende criteria op zijn grondgebied heft. De meest voorkomende zijn die voor alcohol en al zijn producten (wijn, bier, sterke drank, enz.) of voor aardolie en al zijn derivaten voor de energieproductie (benzine, diesel, methaan, butaan, kerosine, enz.) of voor tabak en al zijn derivaten.
Accijnzen gelden zowel voor EU-grondstoffen/producten als voor die welke uit niet-EU-landen worden ingevoerd; het zijn geen rechten, maar wanneer zij betrekking hebben op ingevoerde goederen worden zij beschouwd als douaneheffingen en dus geheven op het tijdstip van de douanetransactie.
Sinds enkele jaren zijn de accijnzen op de handel in alcoholhoudende dranken binnen de EU geregeld (Italië beschikt bijvoorbeeld over een Testo Unico sulle Accise (geconsolideerde tekst over accijnzen) waarin de EU-wetgeving is omgezet). De verordeningen schrijven met name voor dat alle alcoholproducten vergezeld moeten gaan van een document dat het DAA (Begeleidend document accijnzen) wordt genoemd.
Volgens de wetgeving wordt geen accijns geheven op goederen die het grondgebied van de staat verlaten en wordt een document, DAA (Documento Accompagnamento Accise) genaamd, afgegeven om de goederen te vergezellen als bewijs dat zij het grondgebied hebben verlaten. Wanneer dit document samen met de goederen op de plaats van bestemming aankomt, wordt het overgenomen door het controlekantoor, dat een kopie terugstuurt naar het kantoor van vertrek als bewijs dat de goederen het land van oorsprong hebben verlaten.
Wanneer in het land van vertrek reeds accijns is betaald, wordt een DAS afgegeven om de autoriteiten van het land van bestemming ervan in kennis te stellen dat de goederen aan belasting kunnen zijn onderworpen.
Accijnsgoederen mogen alleen worden opgeslagen in speciale entrepots, de zogenaamde accijnsgoederenplaatsen, en alleen de houder van een dergelijk entrepot mag het AGD afgeven en ontvangen.
